jhr. M. V. Beelaerts van Blokland

Menno Beelaerts van Blokland (1913-1973).

De feitelijke initiatiefnemer, oprichter en eerste voorzitter van de G. A. van der Lugt Stichting is jonkheer Menno Victor Beelaerts van Blokland.

 Hij is geboren op 10 maart 1913 in Oosterbeek op het landhuis de Hemelse Berg, dat bij de Slag om Arnhem vrijwel volledig is verwoest.

Beelaerts komt uit een familie van bestuurders. Zijn vader is wethouder van de gemeente Renkum en enkele jaren lid van de Tweede Kamer. Zijn grootvader is voorzitter van de Tweede Kamer en zijn oudoom vicepresident van de Raad van State.

Menno kiest echter voor het bankvak en voor de Achterhoek. In de jaren dertig woont hij in Winterswijk en vanaf 1938 in Terborg.

Zijn broer Jan, de Engelandvaarder, schrijft in zijn memoires dat, als hij in 1945 met de bevrijders in Terborg aankomt, Menno op dat moment niet thuis is omdat hij net is vertrokken naar Doesburg.

In 1946 is hij echter terug in Terborg: op 12 oktober van dat jaar trouwt hij daar namelijk met Anna Elsabé de Kempenaer, geboren in 1904 als dochter van de toenmalige burgemeester van Hedel.

Vanaf 1948 woont dit echtpaar in Barchem waar zij in het Villapark (thans de Sparrenlaan) het huis de Hemelhut laten bouwen. In 1960 verkoopt Beelaerts dit huis en koopt aan de overzijde van de laan de villa de Bosrand en herdoopt het in “de Hemelhof”. Tegelijkertijd koopt hij ook een bos achter deze villa.

Beelaerts wordt directeur van het kantoor Lochem van de ABN. Zijn hart gaat echter uit naar de natuur en de cultuur van de Achterhoek. Hij heeft interesse in de monumentenzorg en dan vooral het kleine monument, de landschaps- en natuurbescherming en de streekhistorie.

Op dat vlak zal hij dan ook een groot aantal activiteiten ontplooien en zitting nemen in veel besturen.

Zo is hij vanaf 1953 algemeen bestuurslid van de Oudheidkundige vereniging de Graafschap en sinds 1957 vicevoorzitter. Door de koppeling van het bestuur van die vereniging aan de Meester Hendrik Willem Heuvelstichting is hij ook regent van die laatste stichting.

Verder is hij secretaris-penningmeester van de Stichting van Gelderse oudheidkundige verenigingen en musea, sinds 1961 lid van de redactie van het Gelders oudheidkundig contact, sinds 1962 lid van de provinciale monumentencommissie en vanuit deze commissie stimulator en bestuurslid van de Stichting oudheidkundig depot, lid van de commissie van beheer van het Stedelijk museum in Zutphen, bestuurslid van het Gelders Landschap, bestuurslid van de Gelderse milieuraad en ereridder van de Johannieter Orde en lid van de Gelderse ridderschap.

In 1963 wordt hij 50 jaar en zamelt hij onder de bestuursleden van de Graafschap geld in om te komen tot een publicatie- en restauratiefonds. Het startkapitaal van dit fonds bedraagt 3.800, –

De grootste vangst maakt hij echter als hij de kinderloze nestor van dat bestuur, G.A. van der Lugt uit Borculo, weet te bewegen om zijn volledige erfenis na te laten aan de naar hem te noemen stichting die op 14 mei 1963 daadwerkelijk wordt opgericht.

Het publicatie- en restauratiefonds komt echter niet echt goed van de grond. De stichting heeft slechts één monument daadwerkelijk gerestaureerd, namelijk het korenspieker op het erve Kössink in Winterswijk. De rol van publicatiefonds is later overgenomen door de Steenbergenstichting.

De provincie Gelderland neemt echter zo rond het tijdstip van de oprichting van de stichting het iniatief om kleinschalige natuurgebiedjes, die als gevolg van de grootschalige ruilverkavelingen in die tijd dreigen te verdwijnen, te beschermen. Ook dit iniatief komt in het begin niet echt goed van de grond. Vanuit de provincie wordt de nieuw opgerichte stichting benaderd met de vraag of men mogelijkheden ziet om aan dit provinciale beleid uitvoering te geven.

Beelaerts neemt deze taak met verve op zich en in de loop van de jaren zal hij, met de inhoudelijke hulp van Staatsbosbeheer, veel werk maken van het aanvragen van subsidie voor het verwerven van kleine natuurgebiedjes.

Het archief getuigt van zijn niet aflatende jacht op mogelijk te verwerven objecten.

Vooral door de trage behandeling door het Rijk van verzoeken om subsidie voor de verwerving van natuurgebiedjes gaan een aantal iniatieven helaas niet door.

Op 11 juni 1973 overlijdt Beelaerts plotseling in zijn huis in Barchem, nog slechts 60 jaar oud.

Na zijn dood schenkt zijn weduwe het stuk bosgrond achter het huis in Barchem aan de stichting waarvan hij de eerste voorzitter is geweest. Naar hem wordt dit bos in het vervolg Beelaertsbos genoemd.

Beelaerts is de man die de stichting feitelijk heeft opgericht en gedurende de eerste tien jaar van haar bestaan tot een succes heeft gemaakt.